Use este identificador para citar ou linkar para este item: http://repositorio.ufgd.edu.br/jspui/handle/prefix/5310
Registro completo de metadados
Campo DCValorIdioma
dc.contributor.advisor1Martins, Andérbio Márcio Silva-
dc.contributor.advisor1Latteshttp://lattes.cnpq.br/9593565168451258pt_BR
dc.contributor.referee1Corrêa, Hamilton Perez Soares-
dc.contributor.referee1Latteshttp://lattes.cnpq.br/3613965385810622pt_BR
dc.contributor.referee2Knapp, Cássio-
dc.contributor.referee2Latteshttp://lattes.cnpq.br/4857348638767680pt_BR
dc.contributor.referee3Colman, Rosa Sebastiana-
dc.contributor.referee3Latteshttp://lattes.cnpq.br/0379296497511267pt_BR
dc.contributor.referee4Monteiro, Maria Amélia-
dc.contributor.referee4Latteshttp://lattes.cnpq.br/5132527758344703pt_BR
dc.creatorJoaquim, Jailson-
dc.creator.Latteshttp://lattes.cnpq.br/4016268918867767pt_BR
dc.date.accessioned2023-01-11T14:49:24Z-
dc.date.available2023-01-11T14:49:24Z-
dc.date.issued2022-03-25-
dc.identifier.citationJOAQUIM, Jailson. Conhecimentos etnoastronômicos Terena: uma contribuição da comunidade indígena de cachoeirinha do município de Miranda/MS. 2022. 121 f. Dissertação (Mestrado em Educação e Territorialidade) - Faculdade Intercultural Indígena, Universidade Federal da Grande Dourados, Dourados, MS, 2022.pt_BR
dc.identifier.urihttp://repositorio.ufgd.edu.br/jspui/handle/prefix/5310-
dc.description.abstractThis master's dissertation presents an approach to the knowledge related to Ethnoastronomy, having as questioning the “Rescue and Valorization of Astronomy of the Terena People” from TI Cachoeirinha, located in the municipality of Miranda/MS. Data from this research were qualitatively analyzed by the researcher. For such, within this approach, it is planned to know and create situations that allow the documentation of such astronomical knowledge of the local community, observing values, habits, beliefs and behaviors of the group, being concerned with the historical-cultural process of their indigenous practices. In addition, to present techniques of participant observation, dialogues and document analysis, admitting the existence of a variety of cultural models and meanings in social dynamics. The qualitative methodology used was based on theoretical foundations from researchers in the area of Indigenous Ethnoastronomy, as well as on the testimonies presented by the Terena elders participating in the research, who are the true masters holders of the Ethnoastronomical knowledge of this people. Thus, an important contribution of this proposal will be to allow documenting the traditional knowledge of the Terena People of Aldeia Cachoeirinha in relation to their Ethnoastronomical Knowledge, as well as popularizing their knowledge in the school environment, allowing students to have a greater understanding of the cultural diversity in which they are inserted. Through this work, it is expected that the results can collaborate with the creation of alternatives that allow complying with the legal guidelines recommended in the decree laws referring to Indigenous School Education, such as: “Indigenous school education will be organized with the participation of indigenous peoples, observing their territoriality and respecting their needs and specificities”.en
dc.description.abstractAnéye ra yutoéti ítuke mestrado (ihíkaxovoti), yutóxoti exóneti ya ovotíhiko vanúkeke, noíxone vûke. Yupíhova ákoyeane yuíxapa kopénotihiko râ’a, kúteane ra inámati kalivónohiko, ákone éxa. Énomone itúkovo ra yutoéti “Veopónoati kónokea ákoyea kuríka ûti véxea kixó’ekone ra noixóneti ovoti vanúkeke”. Enepora exetínati aínovo íhae Mbókoti úkea, hara ovo xêrerekuke pitivóko koéhati Miranda/MS. Enepora yútoe ihíkaxovoti, koati kaná’uti kixovókuti. Enepora yutóéti aínovo kaná’uti, énomone kónokino ípihopeovo koyuhópetike, aínovo yuhó’inovi ra voxúnoekene itûko xêti xapa ámorihiko. Yara káxehiko, ákone itúkokonoke, évokone ikaná’uxoati ra éxone voxúnoekene. Ya éxone voxúnoekene ra noixóneti vanúkeke aínovo apêti kixó’ekone ya xapa viyénoxapa koánemaka xapákuke ko’óvokuti ya ipuxóvokutike. Xokóyo ra yutoéti koyuhópetike, isoneûti ákoyea ávahêixane yutoétike, itea ko’ítukeyeovo ya ihíkaxovokutike, yane énomonemo úkea vaúkopea vikána’uxopea ra kúxoti íhikauvi voxúnoekene. Hána’iti ra kuxonéti ikána’uxupekeono ra exetínati kûreinovi voxúnoekene pihotíne. Koánemaka, enepora yutoéti, omínovi uhápu’ine kaná’uko itúkeovo ra exóneti xapa viyénoxapa, “Aínovo kaná’uko Exóneti ihoneâti xapa kopénotihiko”. Xapákuke póhuti ko’óvokuti xoko ípuxovoku, anêko kíxoaku éxea yoko koyúhoyea ra exetínahiko, hane exôa kíxovoku óvea xoko ípuxovokuhiko. Énomone kôe.gn
dc.description.resumoEsta dissertação de mestrado apresenta uma abordagem dos conhecimentos ligados à Etnoastronomia, tendo como problematização o “Resgate e Valorização da Astronomia do Povo Terena” da TI Cachoeirinha, localizada no município de Miranda/MS. Os dados desta pesquisa foram analisados de forma qualitativa pelo pesquisador. Para tal, dentro dessa abordagem se planeja conhecer e criar situações que permitam a documentação de tais saberes astronômicos da comunidade local, observando valores, hábitos, crenças e comportamentos do grupo, preocupando-se com o processo histórico-cultural de suas práticas indígenas. Além disso, apresentar técnicas de observação participante, diálogos e análise de documentos, admitindo a existência de uma variedade de modelos culturais e de significados na dinâmica social. A metodologia qualitativa empregada pautou-se por embasamentos teóricos de pesquisadores da área da Etnoastronomia Indígena, bem como nos depoimentos apresentados pelos anciões Terena participantes da pesquisa, que são os verdadeiros mestres detentores do saber Etnoastronômico desse povo. Assim, uma importante contribuição dessa proposta será permitir documentar os conhecimentos tradicionais do Povo Terena da Aldeia Cachoeirinha com relação aos seus Conhecimentos Etnoastronômicos, bem como popularizar seus saberes no ambiente escolar, possibilitando aos educandos uma maior compreensão sobre a diversidade cultural em que estão inseridos. Através deste trabalho, espera-se que os resultados possam colaborar com a criação de alternativas que permitam cumprir as orientações legais preconizadas nos decretos leis referentes à Educação Escolar Indígena, tal como: “A educação escolar indígena será organizada com a participação dos povos indígenas, observada a sua territorialidade e respeitando suas necessidades e especificidades”.pt_BR
dc.description.provenanceSubmitted by Marcos Pimentel (marcospimentel@ufgd.edu.br) on 2023-01-11T14:49:24Z No. of bitstreams: 1 JailsonJoaquim.pdf: 1433382 bytes, checksum: b6d184c6ff05d74e92d90db524f76db0 (MD5)en
dc.description.provenanceMade available in DSpace on 2023-01-11T14:49:24Z (GMT). No. of bitstreams: 1 JailsonJoaquim.pdf: 1433382 bytes, checksum: b6d184c6ff05d74e92d90db524f76db0 (MD5) Previous issue date: 2022-03-25en
dc.languageporpt_BR
dc.publisherUniversidade Federal da Grande Douradospt_BR
dc.publisher.countryBrasilpt_BR
dc.publisher.departmentFaculdade Intercultural Indígenapt_BR
dc.publisher.programPrograma de Pós-Graduação em Educação e Territorialidadept_BR
dc.publisher.initialsUFGDpt_BR
dc.rightsAcesso Abertopt_BR
dc.subjectPovos indígenas - educaçãopt_BR
dc.subjectIndigenous peoples - educationen
dc.subjectEnsino de físicapt_BR
dc.subjectPhysics teachingen
dc.subjectEtnoastronomiapt_BR
dc.subjectEthnoastronomyen
dc.subject.cnpqCNPQ::CIENCIAS HUMANAS::CIENCIA POLITICA::POLITICAS PUBLICASpt_BR
dc.titleConhecimentos etnoastronômicos Terena: uma contribuição da comunidade indígena de cachoeirinha do município de Miranda/MSpt_BR
dc.title.alternativeTerena ethnoastronomic knowledge: a contribution of the indigenous community of cachoeirinha in the municipality of Miranda/MSen
dc.title.alternativeÉxone têrenoe koyúhoti noixóneti ya vanúke: huvó’oxope íhae mbókoti ya ovoti xererekuke pitívoko koéhati Miranda/MSgn
dc.typeDissertaçãopt_BR
Aparece nas coleções:Mestrado em Educação e Territorialidade

Arquivos associados a este item:
Arquivo Descrição TamanhoFormato 
JailsonJoaquim.pdf1,4 MBAdobe PDFVisualizar/Abrir


Os itens no repositório estão protegidos por copyright, com todos os direitos reservados, salvo quando é indicado o contrário.