Guarani Mba’e Teé - Teko Marangatu: a religião dos Guarani da Pirajuí- os impactos do cristianismo na essência da religião tradicional e a sua resistência

Abstract

Ko tempiapope, rohai pe mba’e oñemomba’eveva há iporãitereiva umi tapicha Guarani Kuera arandupe. Há’ekuera heko marangatu rehe, ijeroky reheguare, ikatu haguãicha rogueru ñeporandu rupive umi mba’e oñemomba’eguassueteveva rehegua voi, omõimbaiteva jeroky Guarani há teko mbo’epy Guarani kuera haicha. Há mba’e mba’epa ikatu avei nãmoi pe jeroky rehe jehaipy. Há upevagui rohai ñembo’e rehe, porai rehe há jeroky rehe avei. Jehecha há ñemongarai rehegua avei, peva mba’e guassuete, há mba’e rupipa ndojehuvei ko’anga rupi, há mba’epa ojokova chupe, he’ihaicha umi tapicha kuera Guarani Pirajuí pegua. Há’ekuera ohechahaicha rohai niko umi Guarani kuera Pirajuí pegua arandu há kuaápy rupive. Há rohechauka avei ikatu haguãicha ñamombarete há ñamomba’e jey mbegue katupe, avei oñemoi haguã haipype kuatia rehe ikatu haguãicha ojeporu tenondeve umi ipyahuva kuera mbo’ehao rupive avei. Ore niko rohechaukase pe añeteteguava avei pe há’eteévavoi há mba’eguassuha Guarani kuerape voi pe arandu. Roñe’e avei yma umi karai kuera ou ypy ramo ramoguare avei iñarandu kuera reheve há omboguese pe nãnde reko, aiporamo ndaikatui ombogue guarani kuera reko há arandu. Ko anga rupi heta karai reko oike há omokangyse pe jeroky há arandu Guarani, aiporamo oñemombarete gueteri. Ko’anga rupi roñepyru avei rohai petei tei rehe há romboguapy kuatia pe umi mba’eguassueteveva rehe há pe ipahape roha’ã avei ikatunepa jatopa tapé ikatu haguãicha ñamombarete jey tembiapo mbo’epy, mokyre’y rupive, temimbo’e kuera ndive, tapicha Tekoha pegua umi kunã, kuimba’e há ipyahuva kuera há Ojerokyva kuera ndive. Umi guarani oikuaa porãva pe arandu, kuaápy tekoteve ñamombarete há ñamomba’e jevy. Há rogueru avei umi mba’e ojokova há omokangyseva umi teko marangatu anive haguã ojehu ko’ãva mba’e ñande apytepe. Umi ambuekuera arandu rupi ikatu okañy ore arandu, umiva niko iñambue Guarani kuera mba’egui, avei omosarambi arandu ambue há há’ekuera omopeteise, omokañyse Guarani kuera mba’e, oipotante jaipyhy há’ekuera imba’eva hendiekuera. Rohai avei kuatiare, mba’eichaitepa pe jeroky ojehu, oguereko hi’ara ojehu haguã há pe arandu há’ehaicha voi ojehu haguã pe añeteteva rupive, ohechauka haguã imba’eteéte há mba’eichaitepa ojehu há ojejapo. Há ipahape roñe’e michimi rohechaukavo pe tenondevo ikatutapa jajohu tape nãmoñepyru jey há ñamokyre’y jey, nãha’ã jey avei umi arandu tekoha Pirajuí pe.